เจาะลึกการส่งเสริมนวัตกรรมด้านสินทรัพย์ดิจิทัลของ ก.ล.ต.

ในยุคที่เทคโนโลยีการเงิน (FinTech) และสินทรัพย์ดิจิทัลเติบโตอย่างรวดเร็ว หน่วยงานกำกับดูแลทั่วโลกต้องหาสมดุลระหว่างการส่งเสริมนวัตกรรมและการคุ้มครองผู้ลงทุน ประเทศไทยก็เช่นกัน สำนักงาน ก.ล.ต. จึงจัดทำโครงการทดสอบและพัฒนานวัตกรรมเพื่อสนับสนุนการให้บริการเกี่ยวกับสินทรัพย์ดิจิทับ (Digital Asset Regulatory Sandbox หรือ Sandbox) เพื่อเป็นพื้นที่ทดลองสำหรับนวัตกรรมทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับสินทรัพย์ดิจิทัล ภายใต้กรอบที่ยืดหยุ่นแต่ควบคุมความเสี่ยงอย่างรัดกุม

การทดสอบนวัตกรรมในวงจำกัด หรือ Sandbox อ้างอิงกฎหมายอะไรบ้าง?

Sandbox มีรากฐานจากกฎหมายสำคัญ 2 ฉบับ:

1. พระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พ.ศ. 2535 กำหนดอำนาจ ก.ล.ต. ในการส่งเสริมและกำกับตลาดทุนเพื่อรักษาความมั่นคงและความเชื่อมั่น

2. พระราชกำหนดการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล พ.ศ. 2561 กำหนดนิยาม “สินทรัพย์ดิจิทัล” ครอบคลุมคริปโทเคอร์เรนซีและโทเคน พร้อมกรอบกำกับดูแลผู้ประกอบธุรกิจ เช่น ศูนย์ซื้อขาย นายหน้า ผู้ค้า และผู้ให้บริการรับฝาก

จากกฎหมายนี้ ก.ล.ต. มีอำนาจออกประกาศสนับสนุนนวัตกรรม โดยไม่ละเลยการคุ้มครองผู้ลงทุน เช่น ประกาศ กธ. 14/2567 ที่กำหนดลักษณะการให้บริการของผู้เข้าร่วมSandbox โดยไม่ถือเป็นการประกอบธุรกิจที่ต้องขออนุญาตเต็มรูปแบบ

Sandbox มีวัตถุประสงค์อะไร?

Sandbox ถูกออกแบบมาเพื่อ: สนับสนุนนวัตกรรม – เปิดโอกาสให้ทดสอบบริการใหม่ เช่น Smart Contract, AI, ระบบชำระเงินอัตโนมัติ ลดอุปสรรคกฎเกณฑ์ – ให้ทดลองในสภาพแวดล้อมที่ควบคุมได้ โดยไม่ต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดเต็มรูปแบบ และประเมินความเสี่ยงก่อนอนุญาตจริง – เพื่อมั่นใจว่านวัตกรรมปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ

ใครเข้าร่วม Sandbox ได้บ้าง?

ต้องเป็นผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลที่ได้รับอนุญาตใน 6 ประเภท ได้แก่ 

• ศูนย์ซื้อขาย (Exchange)

• นายหน้า (Broker)

• ผู้ค้า (Dealer)

• ผู้จัดการเงินทุน (Fund Manager)

• ผู้ให้บริการรับฝาก (Custodian)

• ที่ปรึกษาสินทรัพย์ดิจิทัล (Advisory)

และต้องมีคุณสมบัติ เช่น มีนวัตกรรมชัดเจน ใช้เทคโนโลยีใหม่แก้ปัญหาการให้บริการ มีความพร้อม มีเงินทุน ระบบ และบุคลากร จัดทำแผนบริหารความเสี่ยง พร้อมมาตรการคุ้มครองผู้ใช้ มีผลการศึกษา แสดงความเป็นไปได้ แสดงประวัติ ไม่เคยฝ่าฝืน Sandbox กำหนดขอบเขตและเวลา จำกัดการให้บริการและทดสอบไม่เกิน 1 ปี (ขยายได้) และปฏิบัติตามกฎหมาย เช่น KYC/CDD, AML/CFT และมาตรการคุ้มครองผู้ลงทุนอย่างเคร่งครัด

หลักการกำกับดูแล Sandbox

ก.ล.ต. ใช้แนวทาง “Same Activity, Same Risk, Same Regulatory Outcome” หมายถึง กำกับตามความเสี่ยงของกิจกรรม ไม่เลือกปฏิบัติ โดยเน้นการคุ้มครองผู้ลงทุน เช่น suitability test, knowledge test การป้องกันฟอกเงินและการใช้สินทรัพย์ดิจิทัลผิดทาง และการสร้างความโปร่งใสและความเชื่อมั่นในระบบ

สถานการณ์ปัจจุบัน

ปัจจุบันมีผู้ประกอบธุรกิจ 3 รายได้รับอนุมัติทดสอบใน Sandbox โดยทั้งสามโครงการดำเนินการทดสอบเสร็จสิ้นแล้ว เช่น การทดสอบชำระราคาที่มีการกำหนดเงื่อนไขอัตโนมัติ (programmable payment) ภายใต้ความร่วมมือระหว่าง Digital Asset Regulatory Sandbox ของสำนักงาน ก.ล.ต. และ Enhanced Regulatory Sandbox ของธนาคารแห่งประเทศไทย

(อ้างอิง Thai Digital Asset Regulatory Sandbox)

(ดำเนินงานโดยบริษัท อีอาร์เอ็กซ์ จำกัด)
Email: happy@kucoin.th | Call Center: 02-080-6060